Bodrum'un simgeleri tatilciler için deniz, güneş, gece hayatı güzel koyları ,el yapımı sandaletleri bilinse de Bodrum'a bir tatilden daha fazla bağlı olan Bodrum severler için yeşilin,Bodrum kalesinin ,anforaların ,şu an British Museum'da olsa da bir gün Remzi Kazmaz ve arkadaşlarının  yılmaz çabası ile Bodrum'a  tekrar getirilmesine çabalanan Halikarnas Mozolesi Bodrum'un gerçek simgeleridir.

Ve de Bodrum mandalinası.

Bu nesli tükenmeye yüz tutmuş adeta imdat diyen bir simgedir doğal bir miras ve değerdir.Nedir nasıldır ne anlam ifade eder Bodrum mandalinası

Öncelikle çok hoş kokuludur,meyve öncesi çiçekleri Bodrum yarımadasını Bitez'den Ortakent'ten başlayarak kokuya boğar.

Bu Mandalinayı elinize aldığınızda; Kokusu ellerinizden başlayarak miss buram buram üzerinize siner , Bodrum mandalinasını tattıktan sonra , nereden  bir mandalina alıcak olursanız önce koklama o kokuyu alma ihtiyacı hisseder o kokuyu özlersiniz..

Meyvesi, sulu ve bol çekirdeklidir  bu kusursa tek kusuru  budur.Ancak bu kusur,yerlere dökülen çekirdekler sayesinde,olmadık yerlerde yeniden hayat bulur,organik doğal bir meyve olarak doğal lezzeti tadarsınız..

Nazlıdır,Bodrum dışında kolay yetişmez da her yerinde yetişmez.

Kıbrıs Lefke civarında bu ağaçların kokusuna benzer bir kokuya rastlamış benzer tad'ı almıştım sadece.

Bitez'deki bahçelerde yetişen Bodrum Mandalinasının tadı başkadır daha sonra Ortakent.,Gümüşlük,Yalıkavak gelir.

Ortakent; son yıllarda üretimi artırarak Bodum mandalinasının gerçek evi Bitez'i gölgede bırakıyor,nedeni, Bitez'de bahçelerin sökülmesi villalar yapılması köy'ün bir tatil köyüne dönüşmesi çabaları ,Ortakent'te ise bahçelerin korunmaya alınması.

Sadece yetkili kurumlar tarafından değil,Bölge halkının da mandalina ağaçlarına sahip çıkması gerekiyor.

             Reçeli ,lokumu ve gazozu Bodrum'a gelen ziyaretçlerin tatmadan gitmediği ürünler

Bodrum'un simgesi dedik.

Bir yiyen bir daha başka mandalina yiyemez dedik,ne yazık ki, bu simge…Bodrum Mandalinası yok olma tehlikesi ile karşı karşıya.

Üretici, ne kadar kaliteli mandalina üretse de pazar da satamıyor,satılamayan ürün dalda çürüyor ve dökülüp, heba oluyor Bodrum yerel yetkilileri bu ürüne sahip çıkamıyor sadece mandalina gazozu yaparak bu simge var olamaz..

Mandalina nazlı bir ağaç,bakım ister,bakım para ister,bahçeler küçük küçük olunca pazarlama sorun oluşturuyor üreticide elindeki  mandalinayı doğru pazarlayamayınınca  para etmiyor.

Bakım yapamıyor,ağaçlar hızla yok olmaya başlıyor.

Hastalık yapışkan,bulaştı mı gitmek bilmiyor,Bodrum'da ne ziraatçılar nede bölgede bol para kazanan dev marketler üreticiye destek veremiyor.

Oysa mesele basit;Kaliteli ürünün el birliği ile pazarlanması.

Daha düne kadar; Bodrum mandalinası yerinde satın alan şirketler vardı ki; 3-4 yıl önce, bugün olduğu gibi mandalina boylama fabrikaları yoktu,ancak, bu şirket mandalinaları boylarına göre kasalar, ihraç eder, iç piyasaya satardı,üreticinin alacak problemi olmaz mandalinadan para kazanırdı.

YEDİGÜN meşrubat markası Bodrum mandalinası yalanınna devam ediyor.

Bodrum mandalina  markasını kullanarak aromasını Brezilya'da yaptırdı.
YEDİGÜN  gibi dev bir markanın bağlı bulunduğu holding  ‘Bodrum mandalinası ‘adını kullanarak meşrubat üretmesi sadece bunun reklamı için  oyuncu Kıvanç Tatlıtuğ’a ve TV lere,basına ödenen reklam bütçesinin birazı Bodrumlu üreticiye hak yerini bulurdu .

Bundan şikayetçi olan BOSİAD adım attı ama ...

Bodrum Ticaret Odası ve Bodrum Güçbirliği Anonim Şirketi Başkanı Mahmut Kocadon 2009′da 50 bin lira karşılığında yapılan anlaşmaya dayanarak Pepsi’nin “Bodrum Mandalin Gazozu” adıyla ürün çıkarttığını belirtmiş ,“daha sonra Pepsi ile bu yıl ücrette anlaşamadıklarını söylemişti.. Bu anlaşmadan sonra markamızı izinsiz kullandılar diyerek şok açıklama yapmıştı.. YEDİĞÜN'ÜN kullandığı Bodrum Mandalinası konsantresi  değil. Yurt dışarıdan getiriyorlar. Bodrum mandalina konsantresi sadece bizde var. Bizden almadıklarına göre nereden çıktı bu kadar konsantre? İhtar çektik dinlemediler. Biz de dava açtık.”demişti

Peki ürününün adı kullanılan ve  bahçede çürümeye terk edilen , mandalina bahçesini yeter artık diyerek kesme noktasına gelen veya büyük şehirlerde yaşayıp market meşrubat dolabında gördüğü '' Bodrum mandalinalı '' ibaresi ile kandırılan Bodrum sever, içtiği ürünün  hammade parasının Bodrum'lu üreticiye değil ,Brezilyalı aroma fabrikatörlerine  gittiğini bilmiyor.Bu aldatma dev firmaya yakışıyormu ?

Bodrum mandalinasını alan şirket bugün neden  yok ?

Bitez,Ortakent'te bahçeler, satılamadığı için yerlere dökülen mandalinalarla kaplıdır üretici perişan,borçlu ve bıkkın.

Köyün yaşlıları dirensede çocuklar bu çile çekilmez diye Mandalina üretmek yerine, bahçeleri müteahhitlere vermeyi tercih ediyor.

Bodrum gençleri, bahçe ve üretim yerine inşaata ,turizme daha hevesli çünkü mandalina bahçesi karın doyurmuyor.

Bitez'de denizi gölgeleyen yeşil ağaçlar, her geçen yerini betona bırakıyor dostumuz Abe Hüseyin bile mandalinadan bıkma noktasına gelmiş ,dostumuz Cafer Doğan bahçesinde çürümeye yüz tutan mandalinasını 3 kuruşa kapıdan geçen bir pazarcıya şansa satmış.

Turgutreis pazarı olmasa Bodrum mandalinası bulamassınız.

Neden ? Çünkü Bitez'de mandalina ağaçta çürüyor ama arsası servet değerinde.
Ortakent'te başkan Kocadon döneminde atılan adımlar neticesinde ,belediye mandalina ağaçları konusunda hassas ve kararlı,kesilmesine izin vermiyor.

Bu konuda Bodrum kaymakamlığı ne yapıyor ?

Her yıl ağaçta çürüyen binlerce ton mandalinayı,Türkiye'de mandalina yetişmeyen fakir bölgelere okullarayoksul halka dağıtsalar,hem, Mandalina ağaçlarını yaşatırlar,hem de yoksul halka, görmedikleri görmeleri kolay olmayan,lezzet dolu tükenme tehlilesi ile karşı karşıya olan Bodrum Mandalinası'nı tattırmış  olurlar.

Bu  küçük ilgi dahi,istihdama,Turizme,yeşile hayat verir.

Bu yıl yine Bodrum mandalina üreticileri açısından çok zor geçti.

Ortakent'e açılan mandalina boylama fabrikası,Hasat bitmesine rağmen mandalina boylayıp, kasalayamıyor.Zira mandalinayı pazarlayan ,tanıtan ve alan yok.

Bodrum çarşısına ,pazarına ,dev marketlerine gidin Bodrum mandalinası ağaçta çürür ama piyasada bulamassınız.

Büyük şehirlerde, tatsız mandalinalar 4-5 liradan satılırken,Mis kokulu Bodrum Mandalinası 50 kuruşa alıcı bulamıyor.

Geçenlerde İstanbul EMITT turizm fuarı vardı ağaçlarda mandalinalar çürürken kamyonlara koyup İstanbul'da binlerce fuar ziyaretçisine , Bodrum standına gelenlere bu değerli ürünü tarttırsanız ne olurdu ?

Bunu düşünemeyen Bodrum'lu idareciler umarım bu hatalarını anlamışlardır.

Yarın çok geç olabilir,lütfen, Bodrum'u mandalinasından ve var olan değerlerinden ayırmayın ,üretime ve doğal güzelliklerimize sahip çıkın.

Mutlu Demirdelen

Şeffaf Gazete.com